Chiếm đoạt sổ đỏ của người khác có phạm tội không?

Hỏi: Thưa luật sư,

Mẹ em mắc bệnh nên hiện tại trí nhớ và sức khỏe giảm sút nghiêm trọng. Trong gia đình em anh trai em hay cờ bạc và thường xuyên đem tài sản ở nhà đi cầm cố. Vì vậy, trong nhà có sổ đỏ nhà đất (sổ đỏ mang tên mẹ và đó là tài sản riêng mà ông bà ngoại tặng cho riêng mẹ em) mẹ sợ anh trai lại đem đi cầm cố nên lúc khỏe mẹ em có gửi một cô bạn cũng thân thiết với mẹ. Thời gian gần đây, bệnh của mẹ em nặng hơn và đã mất trí nhớ hoàn toàn (đã bị mất năng lực hành vi và có giấy tờ của bệnh viện). Bố em dự định sẽ làm người giám hộ cho mẹ em và muốn bán mảnh đất của mẹ để chữa bệnh cho mẹ. Bố em đã gặp cô kia, tuy nhiên, cô ấy nhất định không trả lại sổ và yêu cầu phải đưa 600 triệu mới trả lại sổ; sau đó thì cô lại nói dối là không cầm sổ của mẹ em. Vậy xin hỏi, bố em có thể tố cáo cô ấy ra cơ quan công an đòi lại sổ được hay không?
>>> Thủ tục đính chính sổ đỏ
>>> Thủ tục cấp sổ đỏ mới
>>> Thủ tục và và điều kiện tách thửa đất thổ cư

Chiếm đoạt sổ đỏ của người khác có phạm tội không?

Trả lời: (có tính chất tham khảo)

Chào bạn, với câu hỏi này luật sư tư vấn cho bạn như sau:

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) (hay còn gọi là sổ đỏ) không phải là tài sản. Căn cứ theo quy định tại Điều 163 của Bộ luật dân sự thì “Tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản”. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không phải là tiền. Giấy chứng nhận chỉ ghi nhận về quyền sử dụng đất của cá nhân, tổ chức, bản thân nó cũng không phải là quyền sử dụng đất. Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng không phải là một loại giấy tờ có giá.

Như vậy, sổ đỏ chỉ xem như xác nhận quyền sử dụng đất cho một cá nhân hay tổ chức. Bởi vậy, hành vi giữ sổ đỏ của người khác không có cơ sở để cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật hình sự. Trường hợp hành vi chiếm đoạt đó gây ảnh hưởng đến quyền lợi của gia đình bạn (trong đó có mẹ bạn) đối với quyền sử dụng đất đó thì bố bạn có quyền yêu cầu cô đó trả lại giấy tờ. Nếu cô đó vẫn không trả thì bố bạn có thể yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp lại GCN do bị mất được quy định tại Điều 77 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/4/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai năm 2013, cụ thể như sau:

“1. Hộ gia đình và cá nhân, cộng đồng dân cư phải khai báo với UBND cấp xã nơi có đất về việc bị mất GCN, UBND cấp xã có trách nhiệm niêm yết thông báo mất GCN tại trụ sở UBND cấp xã, trừ trường hợp mất giấy do thiên tai, hỏa hoạn.

2. Sau 30 ngày, kể từ ngày niêm yết thông báo mất GCN tại trụ sở UBND cấp xã đối với trường hợp của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư hoặc kể từ ngày đăng tin lần đầu trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương đối với trường hợp của tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người bị mất GCN nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị cấp lại GCN.
3. Văn phòng ĐKĐĐ có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ; trích lục bản đồ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất đối với trường hợp chưa có bản đồ địa chính và chưa trích đo địa chính thửa đất; lập hồ sơ trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 37 của Nghị định này ký quyết định hủy GCN bị mất, đồng thời ký cấp lại GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; …”.

Tư vấn, giải đáp về sổ đỏ tại Phamlaw

Việc cô đó dùng sổ đỏ của mẹ bạn để ép gia đình bạn phải đưa số tiền là 600 triệu có thể bị coi là hành vi dùng thủ đoạn uy hiếp tình thần người khác nhằm chiếm đoạt tài sản, và có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng đoạt tài sản theo quy định tại Điều 135 của Bộ luật hình sự năm 1999 (được sửa đổi bổ sung năm 2009).

>>> Tham khảo: Thủ tục mua đất có sổ đỏ

Trên đây là quan điểm pháp lý của luật sư đối với trường hợp gia đình bạn, hi vọng phần nào sớm giải quyết được những vướng mắc trong vụ việc trên. Bạn và gia đình có thể kết nối trực tiếp đến tổng đài tư vấn pháp luật chuyên sâu của chúng tôi khi còn những vấn đề băn khoăn cần hỗ trợ.

Trân trọng./.

—————————-

Phòng tư vấn pháp luật chuyên sâu công ty luật Phamlaw!