Dịch tác phẩm nước ngoài và đưa lên mạng có được không?

Câu hỏi: Tôi thường đọc các tác phẩm văn học nước ngoài, sau đó tôi dịch lại tác phẩm và đăng bản dịch lên các trang mạng xã hội nhưng không phải vì mục đích thương mại mà chỉ nhằm chia sẻ cho mọi người cùng đọc. Vậy thì hoạt động này có vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ hay không?
Trả lời:
Pháp luật Việt Nam có quy định về các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao tại khoản 1 Điều 25 Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi năm 2009 như sau:

Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao bao gồm:

a) Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân;
b) Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;
c) Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;
d) Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;
đ) Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu;
e) Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào;
g) Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy;
h) Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó;
i) Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;
k) Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng.”

Theo như quy định trên thì việc bạn tự sao chép một bản chỉ nhằm mục đích đọc, tự nghiên cứu là một trong các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao. Do vậy, hoạt động này không vi phạm pháp luật về sở hữu trí tuệ.

Tuy nhiên, tại Điều 28 Luật sở hữu trí tuệ cũng có quy định về các hành vi xâm phạm quyền tác giả, trong đó có các hành vi sau:

“7. Làm tác phẩm phái sinh mà không được phép của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phải sinh, trừ trường hợp quy định tại điểm I khoản 1 Điều 25 của Luật này”.
“10. Nhân bản, sản xuất bản sao, phân phối, trưng bày hoặc truyền đạt tác phẩm đến công chúng qua mạng truyền thông và các phương tiện kỹ thuật số mà không được phép của chủ sở hữu quyền tác giả”.

Như vậy, việc bản dịch lại tác phẩm và đăng bản dịch lên các trang mạng xã hội để chia sẻ cho mọi người dù không vì mục đích thương mại nhưng đã vi phạm hai quy định trên của pháp luật, và được cho là hành vi vi phạm quyền tác giả. Chính vì thế, đây chính là hành vi vi phạm pháp luật sở hữu trí tuệ.

Xem thêm:

• Điều kiện để được cấp giấy phép sản xuất rượu công nghiệp
• Hợp đồng mua bán với khách hàng
• Thủ tục giải thể công ty cổ phần
• hồ sơ giải thể doanh nghiệp